Βιβλίο

Πικρά κεράσια

Δημήτρης Αλεξίου

Εκδόσεις Διόπτρα

Σελ. 434

Πρόκειται για ένα τρυφερό, ευκολοδιάβαστο μυθιστόρημα που καταγράφει τις προσωπικές ιστορίες των μελών μιας μικρασιατικής οικογένειας. Τριτοπρόσωπη αφήγηση, γοργός ρυθμός, ανατροπές και τα προσωπικά βιώματα εξελίσσονται παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα που σημαδεύουν την Ελλάδα από το 1922 μέχρι τις μέρες μας. Τρεις γενιές ανθρώπων, γάμοι, γεννήσεις, πάλη για επιβίωση, καταστροφές, δοκιμασίες, αρρώστιες και θάνατοι με τα κεράσια να έχουν πρωταγωνιστικό και καθοριστικά μοιραίο ρόλο. Ο έρωτας ως κινητήρια δύναμη ζωής και ο θάνατος ως μετάβαση ή ανάπαυση.

Η γραφή του Αλεξίου είναι ενδιαφέρουσα, ελκυστική και δεν κουράζει. Η πένα του αναδύει γλυκά νοσταλγικά αρώματα κι ανάγλυφες εικόνες, μιας άλλης εποχής,  που σε προκαλεί και σε προσκαλεί να την συναντήσεις, να την κατανοήσεις. Μια γυναικεία μορφή, δεσπόζει με την παρουσία της, σε κάθε σελίδα του βιβλίου και κερδίζει τις καρδιές των αναγνωστών του : Η Πλουσία σε αρετές, σε συναισθήματα, σε ψυχικές δυνάμεις. Τα κεράσια, άρρηκτα συνδεδεμένα μαζί της, αφού την διάλεξαν από την πρώτη στιγμή που γεννήθηκε κάτω από την κερασιά και της έδωσαν τη γλύκα, το χρώμα και την ομορφιά τους - ενίοτε και τη στυφάδα τους, και τη σκληράδα του κουκουτσιού τους...

Ο ξεριζωμός του ΄22, κατόρθωσε να βγάλει από την τροχιά της, την στρωμένη με κεράσια τρίχρονη ύπαρξή της, αλλά όχι και το χαμόγελο από το πανέμορφο μουτράκι της. Αρχικά στη Σάμο κι έπειτα στην Αθήνα, η Πλουσία και ό,τι απέμεινε απ' την οικογένειά της, πάλεψαν για μια καινούρια αρχή, με καινούριες συνθήκες, καινούρια πρόσωπα και καινούριες σχέσεις. Όσες φορές το καλά πληροφορημένο αισθητήριό της, έπιανε μια αλλαγή, εκείνη την απέδιδε στα κεράσια της, που κόκκινα στο αίμα της προανήγγελλαν είτε το σκιώδη καλπασμό του πολέμου του ΄40, είτε την απόγνωση της Κατοχής και του Εμφυλίου, είτε τα σκληρά χρόνια της Δικτατορίας και τα γεγονότα του Πολυτεχνείου είτε τον ερχομό ή την αναχώρηση από το σκηνικό της ζωής των αντρών που αγάπησε, πατεράδες, συζύγους, γιους, εγγόνια. Είναι ο αγώνας μιας γυναίκας και μιας οικογένειας να ζήσει καλά, αγαπώντας και φροντίζοντας ο ένας τον άλλο, με αλληλεγγύη, εντιμότητα και συχνά με αυταπάρνηση. Είναι η οικογένεια μιας γυναίκας που έζησε με πάθος και τόλμη, θέλοντας να γευτεί κάθε χαρά και κάθε θλίψη που η ζωή της χάριζε. Να γευτεί και το τελευταίο κουκούτσι από τα κεράσια της.

 Το κερασοκόριτσο, ισορροπεί ανάμεσα στο μύθο και την πραγματικότητα, το γλυκό και το πικρό, την αλήθεια και το μυστήριο. Με αντοχές που μοιάζουν ανεξάντλητες, ξαναγεννιέται μέσα από τις στάχτες της, όπως η δεύτερη πατρίδα της που μέσα από την δική της ιστορία, ξεπετάγεται, μια λαβωμένη Ελλάδα που όσο κι αν κλονίζεται, δεν πέφτει, δεν χάνεται οριστικά, σηκώνει τα μανίκια κι ανασυγκροτείται.

Στα θετικά του βιβλίου, ο σεβασμός του συγγραφέα προς του ήρωές του, η χωρίς βία αναδίπλωση των χαρακτήρων, η αρρενωπή και γρήγορη ματιά του στα γεγονότα. Στα αρνητικά, το υπερβολικό στοιχείο των κερασιών που ενίοτε προσδίδει στην αφήγηση μια ρομαντική αφέλεια καθώς και η τοποθέτηση του συγγραφέα στα κοινωνικά φαινόμενα ή στις ατομικές επιλογές των προσώπων.

Έλενα Χρ. Σάββα