Παρουσίαση βιβλίου στην Ουτοπία

ΑΣ ΡΩΤΑΓΕΣ ΠΟΙΟΝ ΑΓΑΠΑΩ
Νένας Φιλούση, Παράκεντρο, 2010

ΤΕΧΝΟΤΡΟΠΙΑ
Ρεαλιστικό (Εσωτερικός μονόλογος)
(Απουσία:Μοντερνισμού, Μεταφυσικής)
____________________________________
ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΑ
Ψυχογραφικό, ψυχαναλυτικό.
Ερωτικό (Γάμος) (?Φεμινιστικό)
Κοινωνικό.
Υπαρξιακό.
______________________________
ΓΡΑΦΗ
Γραφή σε α’ πρόσωπο :
Παγίδα!
Αίσθηση ηρωίδας-συγγραφέα.
Παρακάμπτει επιτυχώς!
______________________________
ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ
Ασφυκτική!
Μικροαστική, επαρχιακή.
(Οικογενειακή, εντος+εκτος γάμου)
Ιδρυματική.
ΕΞΩ: Το σόι (κατατρύχεται),
ΕΣΩ: Εύαλωτη-Μοιρολατρική-
Απομόνωση- Αποφασιστική.
______________________________
ΧΩΡΟΧΡΟΝΙΚΟ ΣΥΜΠΑΝ
Α. ΧΡΟΝΟΣ.
Β. ΧΩΡΟΣ.
Γ. ΠΡΟΣΩΠΑ>>ΓΥΝΑΙΚΑ!

________________________________
Α. ΧΡΟΝΟΣ
Από το 1960 μέχρι σήμερα.
Αναδρομές
(Ομαλή στο «Ζωή που δε μοιράζεται»)
(‘Ανευ νύξεως στην «Ουλή»)
Θραύσματα χρόνου (Πολλαπλές ανάδρομες)
Εισβολή,1974.
__________________________________
Β. Ο ΧΩΡΟΣ
Επαρχία-Χωριό.
(«Στο χωριό ζούσαν διάφοροι ψίθυροι. Όλες οι οικογένειες είχαν ένα ψίθυρο»)
Πόλη: Συνοικίες και Λαϊκά προάστια.
Κλειστοί χώροι: Ιδρυμα,γραφείο,σπίτι.
Κατεχόμενα: Αναδρομές.
________________________________
Γ. ΠΡΟΣΩΠΑ
Γυναίκες (Μία γυναίκα;)
Άντρες.
Κομπάρσοι.
Το σόι!
________________________________________
ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ>>>ΟΙΚΕΙΕΣ!
Μοναχικές (επιζητούν αγάπη)
Ταμπού («να γίνω του κόσμου», «Είσαι κορίτσι από σπίτι», ωμονυμο διηγημα).
Όργανα (λαθροβίωση)
Εξω>Άβουλες (εκτοπισμένες στο περιθώριο).
Εσωστρεφείς (ζωή εκ τον ένδον, εσωτερικοί και εξωτερικοί μονόλογοι)
Πιστές-Ρομαντικές:
(εξιδανίκευση: αποφεύγουν να φωνάξουν με το μικρό του τον εραστή τους)
Μοιχαλίδες, άπιστες (μητρότητα,
αισθηματική κάλυψη, φυγή).
Επαναστάτριες (πλην αργά).
___________________________________________*
ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΗΘΙΚΗ
Ανέραστη ηθική (1960-80)*
* Εξαίρεση : Η άκρως χειραφετημένη και φεμινιστική ηρωίδα του «Άρρωστος είσαι και φαίνεσαι».


ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
ΑΘΕΪΣΤΙΚΟΣ ΥΠΑΡΞΙΣΜΟΣ = +++
= παρολη την τραγικοτητα/αδιέξοδα δεν μέμφονται το υπερφυσικό.
(Ψευδο-μοιρολατρική)
• Εξαίρεση, η Ευγενία:
«...με ξέχασε ο θεός, μου γύρισε την πλάτη, μου είπε “NO”!»
_______________________________________
ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΝΕΑΡΕΣ(κυρίως)
>Καταλύτης ο γάμος:
>>>Στόχος:
Αποτυχημένες επιλογές.
Παντρεμένες σε διαρκή κρίση γάμου.
Τραγική κατάληξη μετά τη διάλυση .

___________________________________
ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ
(μεσήλικες, ηλικιωμένες)
Άβουλες μητέρες-Άκακες θείες.
Μέγαιρες-Δυνάστες πεθερές.
(«Παύλαινα και Ζηνοβία»)
____________________________________
ΑΝΤΡΕΣ
ΥΠΑΡΚΤΟΙ
1. ΣΥΖΥΓΟΙ
Ανιαροί και μέτριοι: «Ήσυχος άνθρωπος, βολικός, του μέτρου και του μετρίου» («Άρρωστος είσαι και φαίνεσαι»)
Μέθυσοι, βρομιάρηδες («Της κυρίας Περσεφόνης το παιδί»)
Πολυπράγμονες και κουλτουρέ: ανέραστοι και ανιαροί («Έτσι που λες η Πηνελόπη σου...»)
‘Άβουλα όντα στην σκιά της μητέρας («Ζωή που δε μοιράζεται»)

2. ΕΡΑΣΤΕΣ
«Άξεστος και πονηρός, αλλά τρομερός εραστής» ή «αγύμναστος, αλλά πνευματώδης («Άρρωστος είσαι και φαίνεσαι»), αλλά και βρομιάρηδες (οι εξ «ανάγκης»)
3. ΠΑΤΕΡΕΣ
Φαντασιόπληκτος, χαρτοπαίκτης, καλοπερασάκιας.
(Από βασιλέα γενιά»)
Απόντες



____________________________
ΑΝΤΡΕΣ
ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΙ
1. ΣΥΜΒΟΛΑ.
Παιδικός έρωτας: Ο Αργύρης (+)
Ο ψυχαναλυτής: σύμβολο «καλλιεργημένου και σοβαρού άντρα που οφείλει....τουλάχιστο να την θαυμάσει» («Άρρωστος είσαι και φαίνεσαι»)
2. ΝΕΚΡΟΙ (1974)
Ο εκτελεσθείς («Το Νόου της Ευγενίας»)
Η παράπλευρη απώλεια («η γειτονιά τιμάει τον ‘Αρη»)
3. ΗΡΩΕΣ (Στοιχειωμένοι έρωτες, «Η ουλή μου»)
4. ΑΠΟΝΤΕΣ (αλλά κυρίαρχοι, «Το σπίτι»)
___________________________________________
ΑΣ ΡΩΤΑΓΕΣ ΠΟΙΟΝ ΑΓΑΠΑΩ.
Περιεχόμενα
1. Από βασιλέα γενιά.
2. Ας ρώταγες ποιον αγαπάω.
3. Η γειτονιά τιμάει τον «αρη.
4. Το «νόου» της Ευγενίας.
5. Η ουλή μου.
6. Της κυρίας Περσεφόνης το παιδί.
7. Ζωή που δεν μοιράζεται.
8. Το σπίτι.
9. Έτσι που λες η Πηνελόπη σου.
10. Άρρωστος είσαι και φαίνεσαι.
_____________________________________
ΑΠΟ ΒΑΣΙΛΕΑ ΓΕΝΙΑ
ΚΛΙΜΑ ΜΙΚΡΟΑΣΤΙΣΜΟΣ
Το σόι:
Η «καθώς πρέπει» κόρη, ο φαντασιόπληκτος πατέρας και η μουρλέγκω αδελφή.
ΑΞΙΑ ΜΝΕΙΑΣ

1. Περί συγγραφής: «συγγραφείς δεν γίνονται αυτοί που έχουν απωθημένα και κάθονται και παρακολουθούν τους άλλους;»,ρωτά; Ε, αυτή είμαι εγώ!»
2. Απομυθοποίηση ποίησης: ο πατέρας χλευάζεται όταν ανακατεύει επιθυμίες με φεγγάρι σε στίχους του.
3. Λέξεις : προμόσιον, πρωινάδικο, εξτένσιον.
4. Χιούμορ : Πήγαίο φυσικό, σαρκαστικό

*ΠΛΗΝ: Η «κοιλιά» στην περιγραφή των πολιτικών αποχρώσεων δεξιάς-αριστεράς.

_________________________________________________
ΑΣ ΡΩΤΑΓΕΣ ΠΟΙΟΝ ΑΓΑΠΑΩ.
Φυγή στο χωριό>> παιδική αθωότητα (Αργύρης).
Κλιμα ρομαντικό, αλλά όχι βουκολικό: «Ωραία που φυσάει...παίζω με το γαλανό του ουρανού και το πράσινο της κληματαριάς».
ΑΞΙΑ ΜΝΕΙΑΣ
Χρήση Φροϋδικών μηχανισμών:
«Εκλογίκευση»: «Μάζευα μέσα μου κακίες για να τον κάνω μια μέρα να χαθεί από ντροπή», «μου φάνηκε τόσο μικρός»
«Προβολή»: «Μουρθε κλάμα για τη Πολύμνια, αυτή που αγαπάει τελείως παλαβά».
2. Το μυστηρίο σαν πόλος ανάγνωσης.
3. Οι Κυπριακές φράσεις και οι ιδιωματισμοί: «..ύστερα μάνα μου»...και αρχαιοπρεπών ονομάτων: Πολύμνια, Βάια.
* ΣΥΝ : η κάθαρση και το καθαρό τέλος.
* ΚΑΤΑ : τα πολλά μέλη του σογιού.
_____________________________________________________
Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΙΜΑΕΙ ΤΟΝ ΑΡΗ
ΗΘΙΚΗ – ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ: 1970-1980:
Η πρόσφυγας, χήρα-μάνα παραβιάζει τη μικροαστική ηθική.
Αυτοκριτική: «Γιατί ερωτεύτηκα αυτόν τον άνθρωπο; Με ποιο δικαίωμα;»
ΑΞΙΑ ΜΝΕΙΑΣ
1. Η χρήση της Φροϋδικής «αμνησίας»:
«Δεν έχω μνήμες», «...έχασα τη δύναμη να οσφραίνομαι»
2. Η εύστοχη ανάλυση των μανιερισμών της συμπεριφοράς:
«Και γέλασε. Δυνατά. Καθαρά. Ένα γέλιο καλό...»
3 Η χρήση φράσεων και ιδιωματισμών της Κυπριακής:«η κατάσταση», «η Κυβέρνηση», «ξένα πλάσματα».
ΤΕΧΝΙΚΗ
Εσωτ. Μονόλογος: Καταφέρνει να μπει το πετσί μιας άλλης.

*Πλην:Η «σεμνότυφη γραφή: «Ερχόταν και με έπιανε ήσυχα, χωρίς πολλά λόγια».


__________________________________________
ΤΟ ΝΟ ΤΗΣ ΕΥΓΕΝΕΙΑΣ
ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ :«έμένα ανέλαβαν όλοι να με ρυθμίσουν»
ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΘΕΣΜΩΝ:
Του αγώνα (χαμένου), της θυσίας (άδικη) και του θεού (άσπλαχνος)

ΙΣΟΠΕΔΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ
Ισοπέδωση σε τρία επίπεδα-ταμπού:
α. Πατριωτικό: Λέει «Νο!» για τον κοινό αγώνα και στιγματίζεται.
β. Ερωτικό: παντρεύεται άλλον: «ούτε γύρισα να κοιτάξω εκείνον που με λαχτάριζε κάθε φορά η θωριά του»
γ. Θρησκευτικό:«με ξέχασε ο Θεός.... Μου είπε ΝΟΟΥ!»
ΑΞΙΑ ΜΝΕΙΑΣ
1. Η εντυπωσιακή περιγραφή του διλήμματος στην αναγνώριση.
2. Η όψιμη αφύπνιση/συνείδητοποίηση
της υποβαθμισμένη της ζωής.
_______________________________________________
Η ΟΥΛΗ ΜΟΥ
ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΑΓΙΔΕΥΣΗ
Φθορά γάμου/ Υποβιβασμός/ Λαθροβίωση.
ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ
Συμβάσεις/Γάμος/ κοινωνικές σχέσεις.
ΨΥΧΟΓΡΑΦΙΑ
1.Μαζοχιστική άντληση ηδονής από μια ουλή-σύνδεση.
2. Ενοχές : κάπνισμα, στειρότητα.
3. Φυγή : αναδρομές στο παρελθόν (ήρωας), όνειρα.
4. Υπαρξιακό άγχος: Αρχέγονες επιθυμίες καταστροφής

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ:
«εγώ, οι σκούπες και τα καλάθια για τα σκουπίδια»,
«Όταν το κάνουμε, σκύβει πάνω μου, δε με κοιτάει».
(«τους τάχα σοβαρους κι επίλεκτους. Είναι βαρετοί και νερόβρατοι»),

*ΠΛΗΝ: Η απότομη αναδρομή στην εποχή του αγώνα.
___________________________________________



ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ ΤΟ ΠΑΙΔΙ
ΔΙΗΓΗΣΗ ΓΡΙΑΣ-ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΟΛΩΝ;

1. ΠΟΡΕΙΑ-ΚΑΤΑΛΗΞΗ.
Αβουλη>>γάμος>>Λαθροβιώνει
>Επανασταση (απιστία)>>> Μοναξιά.

2. ΑΝΤΡΕΣ.
Απόντες, άχρηστοι μέθυσοι, ελαφροί, αχάριστοι ή καφενόβιοι.
________________________________________
ΖΩΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΟΙΡΑΖΕΤΑΙ
ΙΔΙΑ ΗΡΩΙΔΑ.
1. Η Τρέλα σαν μηχανισμός διάσωσης.
2. Υπαρξιστική φιλοσοφία και Μηδενισμός :
«Και ζωή που ξοδεύεται τι είναι ρε Άννα; Δική μας ή των άλλων;»
«Από δω είμαστε περαστικές. Απ’ όλα είμαστε περαστικοί»
3. Ωρίμανση και αποδοχή.
__________________________________________
ΤΟ ΣΠΙΤΙ
Η ΑΠΟΘΕΩΣΗ ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗΣ.
Το σπίτι υποκαθιστά την ουσιαστική σχέση.
(Σύχγρονη Κυπριακή Πραγματικότητα)
«Εκείνον μπορεί ν’ αντέξω να τον χάσω»...Το σπίτι όμως;»
ΑΞΙΟ ΜΝΕΙΑΣ
Η πρώτη ηρωϊδα ανώτερης τάξης: Εκχωρείται σε ΚΕΙΝΟΝ!
ΨΥΧΟΓΡΑΦΙΑ
Ο κομπάρσος (εισαγωγή): «έχει άλλα δυο (εξοχικά)», «πλούσια και αργόσχολη», «ο σύζυγος «επιστήμονας», «Εχει και μια κόρη από τον πρώτο της γάμο».
Το «ερωτικό-Ιψενικό παιγνίδι».
Ο απόλυτος κυνισμός: «χρησιμοποιούμε ο ένας τον άλλο» και «κάνουμε καθαρό παιχνίδι».
_____________________________________________


ΕΤΣΙ ΠΟΥ ΛΕΣ Η ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΣΟΥ
EN EIΔΕΙ CHICK LIT>>>Επίφαση:
ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ: οι αβάσταχτες κι ανόητες καθημερινές ερωτικές
σχέσεις! (Κούντερα)
ΧΙΟΥΜΟΡ
«Όχι δηλαδή πως οι σοβαροί δεν φεύγουν με Τσέχες, ίσα-ίσα»
«Μιλάμε για μια φάλαινα στο κάπως εξευγενισμένο»,
«οι άντρες πέρασαν από μένα σαν να ήμουν παιδική ασθένεια»
ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ
Πρώτη απόπειρα αλλοτρίωσης άντρα από γυναίκα: «σε πέντε ή έξι μήνες ο άνθρωπος θα σκέφτεται όπως σκέφτομαι...»
Απομυθοποίηση:«εγώ είχα κουραστεί με τους...κουλτουρέ».

ΗΘΙΚΗ
Ηθική μιας παρωχημένης εποχής: «Διότι μέχρι μιας ηλικίας σου λένε την παρθενία σου και τα μάτια σου»,
_______________________________________________
ΑΡΡΩΣΤΟΣ ΕΙΣΑΙ ΚΑΙ ΦΑΙΝΕΣΑΙ
ΧΩΡΟΣ: ΓΡΑΦΕΙΟ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΗ.
Διάχυτο χιούμορ. Έξυπνοι, καίριοι διάλογοι και σκέψεις.
Εσωτερικός μονόλογος-Θεατρικότητα.
ΣΥΝΙΣΤΑΜΕΝΗ>>ΕΠΙΣΤΕΓΑΣΜΑ ΑΦΥΠΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΘΥΜΟΥ!
Αυτογνωσία: «η ευθιξία μου έφτανε στα όρια της βλακείας».
Αφύπνιση: «η μαγεία είναι η λέξη που απουσιάζει γενικώς....ειδικά όταν ο άντρας σου είναι ασφαλιστής»,
Υπομανιακή-Κρίση ταυτότητος: «είχα το πρωί τον ερευνητή, μεσημέρι το βαρκάρη και το βράδυ τον ασφαλιστή. Σαν αντιβίωση».
Αμφισβητίας: «Αν το πρόβλημα είναι ο γάμος....γιατί τους θέλω και τους τρεις ή κανένα;»
Θυμός (φεμινιστικός θυμός) > στον ψυχαναλυτή.

ΑΥΤΟΠΑΓΙΔΕΥΣΗ: Η καταδίκη ολοκληρώνεται!!*
*PINK FLOYD: THE TRIAL (WALL)
_______________________________________________
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ
1. Λογοτεχνική καταξίωση:
στιλ, βάθος, χαρακτήρες.
2. Ξεκάθαρη Τεχνοτροπία
Ρεαλισμός, ψυχογραφικό.
3. Άριστη χρήση της Ελληνικής
γλώσσας.
4. Διαβάζεται!!!

_____________________________________

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
1. ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΨΥΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ.
2. ΔΙΚΑΙΩΣ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΨΗΛΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ
ΓΙΑΤΙ ΕΧΕΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΗΣ: ΣΤΙΛ, ΒΑΘΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΞΕΧΝΙΟΥΝΤΑΙ.
___________________________________________________________________
ΕΠΙΦΥΛΑΞΕΙΣ.
1. Ιστορίες αλλοτινής εποχής (κυρίως)
2. Επιφανειακή αναφορά στον Κύπριο άντρα.
3. Τοπικισμός.